|
ผู้สูงอายุ เป็นกลุ่มประชากรที่มีโอกาสเกิด โรคซึมเศร้าได้มากกว่าวัยอื่น โดยพบว่าร้อยละ 10- 13 ของผู้สูงอายุมีอาการของโรคนี้
ทำไมผู้สูงอายุจึงมีอาการโรคซึมเศร้ามากกว่าวัยอื่น
ในวัยสูงอายุจะมีการเปลี่ยนแปลงหลายอย่าง ที่ทำให้เกิดโรคซึมเศร้าได้ง่าย ได้แก่
| |
|
การเปลี่ยนแปลงของ สารสื่อประสาทในสมอง ทำให้เกิดโรคซึมเศร้าได้ง่าย |
| |
|
การที่มีโรคทางกายบางอย่าง เช่น โรคสมองเสื่อม โรคหลอดเลือดสมอง โรคมะเร็ง โรคต่อมธัยรอยด์ เป็นต้น |
| |
|
การเจ็บป่วยทางกาย ที่ไม่ได้มีผลกระทบต่อสมองโดยตรง แต่ทำให้เกิดความทุกข์ทรมาน เจ็บปวด หรือเกิดความรู้สึกว่าร่างกายไม่แข็งแรง อาจทำให้เกิดอารมณ์ซึมเศร้าได้ เช่น ป่วยเป็นโรคหัวใจ โรคไต ปวดข้อ เป็นต้น |
| |
|
ยาหลายชนิด อาจทำให้มีอารมณ์เศร้าได้เช่นกัน เช่น ยาลดความดันโลหิตสูงบางชนิด เป็นต้น |
| |
|
การเปลี่ยนแปลงทางด้านจิตใจ เช่น ต้องสูญเสียคู่ชีวิต หรือต้องออกจากงาน เนื่องจากเกษียณอายุการทำงาน ทำให้ต้องปรับตัวกับ การดำเนินชีวิตแบบใหม่ ไม่มีเพื่อนร่วมงาน เป็นต้น |
| |
|
การเปลี่ยนแปลงทางด้านสังคม เช่น การต้องเปลี่ยนบทบาท จากหัวหน้าผู้นำครอบครัวเป็นผู้ตาม หรือการที่ไม่ได้รับการยอมรับนับถือจากลูกหลาน เนื่องจากเห็นว่าอายุมากแล้ว ไม่ทันต่อเหตุการณ์ เป็นต้น |
อาการโรคซึมเศร้าเป็นอย่างไร
อาจมีอาการไม่มาก จนถึงบางรายมีอาการชัดเจน อาการประกอบไปด้วย
| |
|
รู้สึกเซ็ง เศร้าหรือเสียใจอย่างไม่มีเหตุผล |
| |
|
ความรู้สึกสนใจสิ่งต่างๆ รอบตัวลดลง เบื่อหน่าย ไม่อยากทำอะไรที่เคยชอบ |
| |
|
นอนไม่หลับหรือหลับมากเกินไป |
| |
|
รู้สึกตัวเองไร้ค่า คอยตำหนิกล่าวโทษตนเอง |
| |
|
รู้สึกอ่อนเพลียไม่มีเรี่ยวแรง |
| |
|
ไม่มีสมาธิ ไม่มีความมั่นใจในตนเอง ขี้หลงขี้ลืม |
| |
|
ความอยากอาหารเปลี่ยนแปลงไป อาจเบื่ออาหาร หรือบางรายรับประทานมากขึ้น น้ำหนักตัวลดลงหรือเพิ่มขึ้น |
| |
|
ความคิดและการเคลื่อนไหวเชื่องช้า กระสับกระส่ายหงุดหงิด |
| |
|
มีความคิดอยากตาย หรือพยายามฆ่าตัวตาย |
ควรปฏิบัติตัวอย่างไรถ้ามีโรคซึมเศร้า
ถ้าดูแล้วคิดว่าเป็นโรคซึมเศร้า ควรปฏิบัติตัวดังนี้
| |
|
หลีกเลี่ยงการอยู่คนเดียวเมื่อมีอารมณ์เศร้าเกิดขึ้น คอยพูดคุยกับผู้อื่นเพื่อให้เพลิดเพลิน ไม่เหงา |
| |
|
พยายามปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ที่เกิดขึ้นในวัยนี้ ไม่ว่าจะเป็นโรคทางกาย ความสามารถ และบทบาทที่เปลี่ยนแปลงไป |
| |
|
ทำกิจกรรมหรืองานอดิเรกที่ชอบ เช่น ปลูกต้นไม้ เย็บปักถักร้อย เป็นต้น |
| |
|
ทำกิจกรรมร่วมกับผู้อื่น เช่น เข้าชมรมผู้สูงอายุ ไปออกกำลังกายเป็นประจำ |
| |
|
ไปพบแพทย์เพื่อขอคำแนะนำ ควรรีบไปตรวจและแจ้งแพทย์โดยไม่ต้องอาย เนื่องจากโรคนี้ถือเป็นความเจ็บป่วยอย่างหนึ่ง และสามารถรักษาให้ดีขึ้นและหายขาดได้ |
นพ. วีรศักดิ์ เมืองไพศาล
|
