โรคไอบีเอส เป็นโรคของลำไส้ที่ทำงานผิดปรกติ ทำให้เกิดการปวดท้อง ร่วมกับมีอาการท้องเสียหรือท้องผูก หรือท้องเสียสลับกับท้องผูก โดยที่ตรวจไม่พบความผิดปรกติอย่างอื่น เช่น ส่องกล้องตรวจลำไส้จะไม่มีอาการอักเสบ ไม่มีแผล ไม่มีเนื้องอกหรือมะเร็ง เป็นต้น และการตรวจเลือดต่างๆไม่พบความผิดปรกติ

รวมทั้งไม่มีโรคของอวัยวะอื่นๆ ที่จะมีผลให้การทำงานของลำไส้ผิดปรกติ เช่น โรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ หรือโรคเบาหวาน เป็นต้น ที่สำคัญโรคไอบีเอส เป็นๆหายๆ หรืออาจเป็นตลอดชีวิต

อย่างไรก็ตาม โรคนี้จะไม่ทำให้สุขภาพเสื่อมโทรม แม้จะเป็นมาหลายๆ ปี และไม่ทำอันตรายถึงแก่ชีวิต แต่จะทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานลดลง

ต้นเหตุอาการแปรปรวน

แม้โรคลำไส้แปรปรวน จะเป็นโรคที่พบบ่อยและมีการศึกษามานาน แต่ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุของโรคที่แน่ชัด ขณะนี้อาจกล่าวได้ว่าโรคนี้มีปัจจัยในการเกิดที่สำคัญอยู่ 3 ประการ คือ

คำแนะนำในการดูแลตัวเอง

เนื่องจากยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัดของโรคนี้ จึงมีแต่การรักษาตามอาการ โดยแพทย์จะให้ยาต้านการหดเกร็งของกล้ามเนื้อลำไส้ เพื่อลดการปวดท้อง หรือให้ยาระบายในกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการท้องผูก

อย่างไรก็ตาม การปฏิบัติตัวเรื่องอาหาร และการควบคุมความเครียด ยังเป็นสิ่งที่จำเป็นและช่วยให้อาการของโรคดีขึ้นได้

อาหาร

ความเครียด

ความเครียดเป็นปัจจัยหนึ่ง ที่กระตุ้นให้มีการเกร็งตัวของลำไส้เพิ่มขึ้น จึงควรผ่อนคลายความเครียด ทำจิตใจให้สบาย จะช่วยควบคุมอาการให้ดีขึ้น

นิตยสารชีวจิตฉบับที่ 152