|
อาหารเบาหวาน
เพื่อให้ง่ายและสะดวกต่อการปฏิบัติ จะแบ่งอาหารออกเป็น 3 กลุ่ม คือ
1. กลุ่มที่ห้ามรับประทาน
| |
|
น้ำตาลทุกชนิด รวมทั้งน้ำผึ้งด้วย |
| |
|
ขนมหวานและขนมเชื่อมต่างๆ เช่น ทองหยิบ ฝอยทอง ขนมชั้น สังขยา ฯลฯ |
| |
|
ผลไม้กวน เช่น มะม่วงกวน ทุเรียน สับปะรดกวน เป็นต้น |
| |
|
น้ำหวานต่างๆ รวมทั้งน้ำอัดลม และเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล เช่น ชา กาแฟ |
| |
|
ผลไม้ที่มีรสหวานจัด เช่น ทุเรียน องุ่น ลำไย มะม่วงสุก ขนุน ละมุด น้อยหน่า ลิ้นจี่ อ้อย ผลไม้แช่อิ่ม หรือเชื่อมน้ำตาลทั้งหลาย |
2. กลุ่มที่ต้องจำกัดปริมาณ
| |
|
อาหารพวกแป้ง ข้าว เผือก มัน ถั่วเมล็ดแห้งต่างๆ ก๋วยเตี๋ยว ขนมจีน บะหมี่ ขนมปัง มักกะโรนี เป็นต้น |
| |
|
ลดอาหารไขมัน เช่น ขาหมู ข้าวมันไก่ หมูสามชั้น หรืออาหารทอด ตลอดจนไขมันจากพืชบางอย่าง เช่น กะทิ น้ำมันมะพร้าว น้ำมันปาล์ม |
| |
|
อาหารสำเร็จรูป หรือ อาหารพิเศษสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน เช่น น้ำตาลจากผลไม้ |
| |
|
ผักประเภทหัวที่มีน้ำตาลหรือแป้งมาก เช่น หัวผักกาด ฟักทอง หัวหอม กระเจี๊ยบ ถั่วงอกหัวโต หัวปลี ฯลฯ |
| |
|
ผลไม้บางอย่าง เช่น ส้ม เงาะ สับปะรด มะละกอ ฝรั่ง กล้วย เป็นต้น |
3. กลุ่มที่รับประทานได้ไม่จำกัด
| |
|
ผักทุกชนิด (ยกเว้นผักประเภทที่มีแป้งมาก ได้แก่ ฟักทอง ถั่วลันเตา แครอท สะเดา) |
| |
|
อาหารโปรตีนประเภทเนื้อสัตว์ เช่น ไก่ ปู ปลา กุ้ง เนื้อ หมู และโปรตีนจากพืช เช่น ถั่ว เต้าหู้ เป็นต้น |
ข้อพึงปฏิบัติในการควบคุมอาหาร
| |
1. |
เลือกรับประทานอาหาร โดยคำนึงถึงพลังงานที่ได้ตามประเภทของอาหารคือ |
| |
|
- พลังงานจากคาร์โบไฮเดรท (แป้ง) ประมาณ 55 - 60 % |
| |
|
- พลังงานจากโปรตีน (เนื้อสัตว์) ประมาณ 15 - 20 % |
| |
|
- พลังงานจากไขมัน ประมาณ 25 % |
| |
|
ผู้ที่มีน้ำหนักเกิน ต้องลดปริมาณลง อาจจะเหลือเพียงครึ่งหนึ่งของที่เคยรับประทาน ห้ามน้ำตาลและของหวานทุกชนิด รวมทั้ง อาหารมันๆ และของทอด |
| |
3. |
เลือกรับประทานอาหารที่มีเส้นใยมาก เช่น ข้าวซ้อมมือ ถั่วฝักยาว ถั่วแขก ผักทุกชนิด หรือ เม็ดแมงลัก ซึ่งจะช่วยระบายอ่อนๆ ด้วย |
| |
4. |
อย่ารับประทานจุกจิกและไม่ตรงเวลา ถ้าพลาดมื้ออาหารไป อาจเกิดน้ำตาลในเลือดต่ำเกินไป |
| |
5. |
รับประทานในปริมาณที่่สม่ำเสมอ และคงที่ ไม่ควรรับประทานมากเกินไป หรือน้อยเกินไปในบางมื้อ จะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดควบคุมได้ยาก |
| |
6. |
ผู้ที่เป็นความดันเลือดสูง หรือโรคไตร่วมด้วย ไม่ควรรับประทานอาหารรสเค็มจัด ควรจะลดอาหารเค็ม |
| |
7. |
ผู้ป่วยที่รักษาด้วยยาฉีดอินซูลินที่ออกฤทธิ์ยาว เช่น NPH หรือ Monotard ฤทธิ์ยาอยู่ได้นาน 24 ชั่วโมง และออกฤทธิ์สูงสุดในตอนเย็น หรือกลางคืน อาจต้องจัดแบ่งอาหารออกเป็น 4-6 มื้อ โดยเพิ่มอาหารว่างตอนบ่ายและมื้อกลางคืน ควรจัดแบ่งปริมาณให้เหมาะสม ไม่ให้บางมื้อมากเกินไป |
| |
8. |
ถึงแม้ระดับน้ำตาลในเลือดปกติแล้ว ผู้ป่วยก็ต้องคุมอาหารตลอดไป |
| |
9. |
ขอให้ฝึกปฏิบัติจนเป็นนิสัย แล้วท่านจะรู้สึกว่าไม่ใช่เป็นเรื่องยากในการควบคุมอาหาร |
ปริมาณอาหารที่ควรรับประทานในแต่ละวัน ในกลุ่มอาหารที่ต้องจำกัดปริมาณ
หมวดที่ 1 นม วันละ 2-3 ส่วน นม 1 ส่วน คือ 240 cc. หรือนมผง 1/4 ถ้วยตวง
หมวดที่ 2 เนื้อสัตว์ วันละ 2-3 ส่วน เนื้อสัตว์ 1 ส่วน - 30 กรัม หรือไข่เป็ดไข่ไก่ 50 กรัม
หมวดที่ 3 ข้าวและแป้ง วันละ 6-11 ส่วน
ข้าวสุก 1 ส่วน |
|
= |
|
1 ทัพพี |
ขนมปังปอนด์ 1 ส่วน |
|
= |
|
1 แผ่นใหญ่ |
| ขนมจีน 1 ส่วน |
|
= |
|
2 จับ |
| ก๋วยเตี๋ยว 1 ส่วน |
|
= |
|
1/2 ถ้วยตวง |
| วุ้นเส้นแช่น้ำ 1 ส่วน |
|
= |
|
1/2 ถ้วยตวง |
หมวดที่ 4 ผักที่ต้องจำกัดปริมาณ วันละ 2-3 ส่วน
ผัก 1 ส่วน เ่ท่ากับ ผักน้ำหนัก 100 กรัม ได้แก่ ถั่วฝักยาว ถั่วลันเตา ดอกกะหล่ำ หอมหัวใหญ่ ฟักทอง บร๊อคโคลี่ ใบขี้เหล็ก ดอกกุ่ยช่าย ชะอม พริกหวาน สะเดา แครอท สะตอ เห็ด ผักกะเฉด ข้าวโพดอ่อน
หมวดที่ 5 ผลไม้ วันละ 2-4 ส่วน
ตัวอย่าง ผลไม้ 1 ส่วน |
เท่ากับจำนวน |
| กล้วยน้ำว้าสุก, น้อยหน่า |
1 ผลเล็ก |
| กล้วยหอม, มะม่วง, แอปเปิ้ล |
1/2 ผล |
| ส้มเขียวหวาน, กล้วยไข่. ละมุด |
1 ผล |
| เงาะ |
3 ผล |
| มะละกอ, สับปะรด |
6 ชิ้นคำ |
| แคนตาลูป |
8 ชิ้นคำ |
| แตงโม |
10 ชิ้นคำ |
| ลางสาด, ชมพู่ |
5 ผล |
| องุ่น |
10-12 ผล |
| แตงไท, มะพร้าวอ่อน, สตอเบอรี่ |
1 ถ้วย |
| เนื้อมะพร้าวอ่อน |
1/2 ถ้วย |
| ส้มโอ |
1/5 ผล |
หมวดที่ 6 ไขมัน ทานให้น้อยที่สุด
ควรเป็นไขมันจากพืช เช่น น้ำมันรำ น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันข้าวโพด น้ำมันฝ้าย ยกเว้น น้ำมันมะพร้าว และน้ำมันปาล์ม ควรงด
|
