เมื่อเอ่ยถึงมะเร็ง แทบทุกคนต่างรู้กิตติศัพท์ความร้ายแรงเป็นอย่างดี ไม่มีใครอยากให้มะเร็งมากเกิดกับตนเองหรือคนใกล้ชิดเป็นแน่ ทางที่ดีที่สุดคือควรเรียนรู้และหาทางป้องกันตัวเองให้ลดโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็ง โดยเฉพาะมะเร็งปอดซึ่งพบมากในคนไทย โดยพบเป็นอันดับสองในผู้ชาย และเป็นอันดับสี่ในผู้หญิง
มะเร็งปอด คืออะไร
คือ การที่เซลล์ของเนื้อปอดข้างใดข้างหนึ่งเกิดการแบ่งตัวที่มากเกินปกติไม่สามารถควบคุมได้ จึงเติบโตกลายเป็นก้อนเนื้อร้ายที่ขัดขวางการทำงานตามปกติของปอด และเนื่องจากปอดเป็นอวัยวะใหญ่ที่มีหลอดเลือดมาเลี้ยงมาก จึงเป็นเส้นทางที่เซลล์มะเร็งปอดจะแพร่ไปสู่อวัยวะอื่น เช่น ตับ สมอง หรือกระดูก ทำให้เกิดมะเร็งก้อนใหม่ได้อีก รวมทั้งยังอาจแพร่ไปทางหลอดน้ำเหลือง นำไปสู่การเกิดต่อมน้ำเหลืองโตได้ด้วย
ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งปอด
มะเร็งปอดไม่ใช่โรคติดต่อ การสัมผัสคนที่เป็นหรือสิ่งคัดหลั่งต่างๆ ไม่ได้ทำให้เกิดโรค แต่พบว่ากว่า 85% ของคนที่เป็นมะเร็งปอดมีประัวัติเคยสูบบุหรี่ ขณะที่อีก 1 ใน 6 ไม่เคยสูบบุหรี่มาก่อน รวมทั้งสภาพแวดล้อม และกรรมพันธุ์ก็มีส่วนเกี่ยวข้องกับความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งปอด
|
|
การสูบบุหรี่ ผู้สูบบุหรี่เสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งปอดมากถึง 10 เท่าของผู้ไม่สูบ เพราะในควันบุหรี่มี ทาร์ หรือ น้ำมันดิน เป็นสารก่อมะเร็งตัวสำคัญ ยับไม่นับสารก่อมะเร็งอื่นๆ อีกกว่า 60 ชนิด ยิ่งคนที่สูบมาก สูบนาน ก็มีความเสี่ยงสูง แม้แต่ผู้ที่ต้องสูดดมควันบุหรี่ของผู้อื่นที่สูบโดยตัวเองไม่ได้เป็นผู้สูบก็จัดว่ามีความเสี่ยงด้วยเช่นกัน |
|
|
อายุและเพศ อายุที่มากขึ้นก็เสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งมากขึ้น เนื่องจากเซลล์มีโอกาสผิดปกติ ระบบภูมิคุ้มกันเสื่อมถอย หรือการได้รับสารก่อมะเร็งสะสมไว้นาน ทำให้คนสูงอายุมีโอกาสเป็นมะเร็งปอดมากกว่าคนหนุ่มสาว และพบว่าผู้หญิงมีความไวต่อสารมะเร็งมากกว่าผู้ชาย |
|
|
ฝุ่นแร่แอสเบสตอส หรือใยหิน เป็นแร่ที่ใช้ในอุตสาหกรรมมากมาย เช่น การก่อสร้างอาคาร ทำผ้าเบรค ฉนวนความร้อน เหมืองแร่ อู่ต่อเรือ สิ่งทอ เป็นต้น พบว่าคนงานที่ต้องสัมผัสฝุ่นแร่ชนิดนี้ หากไม่สูบบุหรี่มีความเสี่ยงต่อมะเร็งปอดมากกว่าคนทั้วไป 5 เท่า และหากสูบบุหรี่ด้วยจะเสี่ยงมากขึ้นถึง 90 เท่าทีเดียว |
|
|
สิ่งแวดล้อมต่างๆ เช่น ก๊าซเรดอน ในเหมืองแร่ใต้ดิน สารหนู โครเมียม นิกเกิล ควันพิษจากรถยนต์ โรงงานอุตสาหกรรม ดังนั้น คนที่ทำงานท่ามกลางสิ่งเหล่านี้จึงมีความเสี่ยงสูงกว่าคนทั่วไป |
|
|
ความผิดปกติของพันธุกรรมและการกำเนิด ในบางคนอาจมียีนที่ทำหน้าที่ต้านสารก่อมะเร็งทำหน้าที่ไม่สมบูรณ์มาตั้งแต่กำเนิด หรือคนที่มีประวัติคนในครอบครัวสายตรง คือ พ่อแม่ พี่น้อง เป็นมะเร็งปอดก็มีแนวโน้มสูงที่จะเป็นตาม ซึ่งส่วนใหญ่กลุ่มนี้พบว่า เป็นมะเร็งในอายุน้อยกว่า 40 ปี และเป็นมะเร็งได้แม้จะไม่สูบบุหรี่ หรือทำงานในพื้นที่ที่มีฝุุ่นละอองก็ตาม |
|