หน้าแรก
ข้อมูลสุขภาพ
เว็บ สุขภาพ
ร้านอาหาร เพื่อสุขภาพ
เว็บ โรงพยาบาล
ความเครียด
ข้อมูลสุขภาพ
สุขภาพใจ สุขภาพจิต
โรคหัวใจ
โรคมะเร็ง
เบาหวาน
โคเลสเตอรอล
ไต
สุภาพสตรี
ผู้สูงอายุ
กระดูกและข้อ
ฟัน
โรคอ้วน
เฉพาะด้านอื่นๆ
สารอาหาร
ทั่วไป
 
ความเครียด เป็นสภาวะที่บุคคลรู้สึกไม่เป็นสุข ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นเอง หรือจากการถูกเร้าด้วยบางสิ่งบางอย่าง ในสิ่งแวดล้อมที่อยู่ก็ได้ มีผู้จำแนกที่มา และการแสดงออกของความเครียดไว้ ดังนี้

 
•
จากสิ่งเร้า เช่นความกดดันจากเวลา ความคับข้องใจ ในความสัมพันธ์กับคนบางคน หรืออุบัติเหตุ (Brief & George,1995 ; Kahn & Byosiere,1992)
 
•
เป็นเรื่องของการที่บุคคลรับรู้ คาดหวัง ตีความ และจัดการกับสถานการณ์ต่างๆ ที่ประสบ (Lazarus,1966)
 
•
เกิดจากการที่ความต้องการของบุคคล ไม่สอดคล้องกับสิ่งที่เป็นจริง ในสิ่งแวดล้อม (Edwards,1992)
 
•
อาการทางสรีระต่างๆ เป็นสิ่งที่บอกถึง การมีความเครียดกดดันอยู่ เช่นเหงื่อออกมาก ใจสั่น หายใจหอบถี่ หน้าซีด ปวดท้อง ปั่นป่วน วิงเวียน ปวดศีรษะ ฯ ที่ไม่พบ

สาเหตุทางกาย (Selye,1956)


ความเครียดในที่ทำงานมาจาก

 
•
สิ่งเร้าทางกายภาพ เช่น มลพิษต่างๆในที่ทำงานทั้งกลิ่น เสียง ฝุ่น ความร้อน ความเย็น สารเคมี  สารพิษ ความสกปรก
 
•
ลักษณะงาน เช่นความกดดันจากเวลางาน งานหนักหรือซับซ้อน งานซ้ำซากจำเจ  หรือเครื่องมืออุปกรณ์ไม่สมบูรณ์ หรือเสียบ่อย 
 
•
บทบาท เช่นไม่ชัดเจนหรือขัดแย้งกัน มีการทำงานที่ทับซ้อน หรือก้าวก่ายกัน
 
•
ลักษณะสังคม เช่นมีปัญหากับหัวหน้างาน เพื่อนร่วมงาน  มีปัญหาการปรับตัวทางเพศที่ไม่เหมาะสม  มีม็อบ และความรุนแรง หรือการที่ต้องทำงานกับคนที่เรื่องมาก จุกจิกจู้จี้กับเรื่องไม่เป็นเรื่อง
 
•
เวลางาน เช่น ระยะเวลาทำงาน การเข้าเวร หรือทำงานเป็นกะ การมีช่วงเวลาทำงานที่นานเกินไป หรือการทำงานล่วงเวลา
 
•
ตำแหน่งงาน เช่น ความมั่นคง และโอกาสของความก้าวหน้ามีน้อย
 
•
อุบัติเหตุ เช่น การประสบอุบัติเหตุจากงานที่ทำ ทำงานที่เสี่ยงอันตราย หรือการได้รับพิบัติภัยของที่ทำงาน  กลุ่มทหาร ตำรวจ หรือพนักงานดับเพลิงอยู่ในกลุ่มเสี่ยงนี้
 
•
การเปลี่ยนแปลงขององค์กร เช่น การต้องรวมกับที่อื่น เพื่อความอยู่รอด การลดขนาด รวมทั้งการนำเครื่องไม้เครื่องมือทันสมัยมาใช้ อาจจะทำให้รู้สึกหวั่นไหว ต่อความมั่นคงในงานได้

ความคิดความเชื่อที่นำไปสู่ความเครียด

 
•
 แสวงหาความพึงพอใจอย่างฉาบฉวย  เพ้อฝันสร้างวิมานในอากาศ
 
•
 เลี่ยงการทำงานให้สำเร็จ ผัดวันประกันพรุ่งไปเรื่อยๆ
 
•
 เฉื่อยชา ไม่เรียนรู้จากประสบการณ์ ทำให้ทำผิดซ้ำๆ
 
•
ไม่อดทนต่อสิ่งที่มากระทบ หันไปหลงใหลไสยศาสตร์  
 
•
จู้จี้เจ้าระเบียบ ไม่ยืดหยุ่น  
 
•
หลีกเลี่ยงที่จะพัฒนาตัวเอง ฯลฯ

ความคิดความเชื่อที่ทำให้ปรับตัวได้

 
•
ยอมรับความเป็นจริงในภาวะต่างๆ และพร้อมที่จะเผชิญหน้า และแก้ไขอย่างยืดหยุ่น
 
•
เชื่อมั่นในตนเอง และมีความมั่นคงเข้มแข็งทางจิตใจ
 
•
ยอมรับปมด้อยของตัวเอง แต่ไม่ท้อถอยที่จะสร้างสิ่งทดแทน
 
•
ขอความช่วยเหลือจากคนข้างเคียง หรือสังคมในแง่กำลังใจ วัตถุ เงินทองเมือจำเป็น
 
•
ระมัดระวังป้องกันอันตรายอย่างเหมาะสม     
 
•
ใจกว้าง สนใจ และสามารถยอมรับความคิดเห็นคนอื่นๆ ได้
 
•
เรียนรู้จากความผิดพลาด
 
•
มีความมุ่งมั่นพัฒนาศักยภาพในการดำเนินชีวิต

เทคนิคการผ่อนคลายความเครียด

 
1.
ระบายกับบุคคลที่ไว้วางใจ
 
2.
ทำงานอดิเรกที่ชอบเช่น กีฬา / ดนตรี / ศิลปะ / ปลูกต้นไม้ / เลี้ยงสัตว์เลี้ยง
 
3.
ฝึกการหายใจอย่างถูกต้อง ให้อ็อกซิเจนเข้าถึงปอดได้เต็มที่
 
4.
สร้างจินตนาการถึงสิ่งที่ทำให้มีความสุข และรู้สึกผ่อนคลาย
 
5.
ฝึกผ่อนคลายกล้ามเนื้อ เพื่อลดความตึงเครียดทางร่างกาย  จิตใจก็จะผ่อนคลายตามมา
 
6.
การปรับความคิดให้เหมาะสม คือ อยู่กับสิ่งที่กำลังเป็นอยู่ในปัจจุบันเท่านั้น ไม่ติดอยู่กับเรื่องในอดีตที่ผ่านไปแล้ว หรือกังวลกับเรื่องในอนาคต ที่ยังมาไม่ถึงมากเกินไป
 
7.
การผ่อนคลายด้วยวิถีตะวันออก เช่นการทำสมาธิ โยคะ ชิกง ไท้เก็ก การนวด การทำอโรม่า เป็นต้น

 

รศ. พญ. กนกรัตน์ สุขะตุงคะ

 
       
    แหล่งข้อมูล : Siriraj E-Public Library - www.si.mahidol.ac.th  
   
ข้อมูลสุขภาพที่เกี่ยวข้อง
 
สุขภาพจิตดี ด้วยการปรับวิธีคิดให้เหมาะสม
 
อารมย์ขันบำบัด
 
เทคนิคคลายเครียด
 
คู่มือคลายเครียด (1)
 
การฝึกผ่อนคลายกล้ามเนื้อ เพื่อลดความเครียด
 
   
 
 
Copyright © 2007 - 2009 by yourhealthyguide.com All rights reserved.